ΒΟΣΤΩΝΗ. Με τον τίτλο «Μιχάλης Δουκάκης ένα πολιτικό λιοντάρι στον χειμώνα αναλογίζεται τη ζωή και την υπηρεσία του», η εφημερίδα Μπόστον Γκλόουμπ (Boston Globe) δημοσίευσε την Τρίτη 11 Μαρτίου 2025 εκτενή συνέντευξη του στην οποία μίλησε για την πορεία της ζωής του στον δημόσιο βίο, την υποψηφιότητα του για την Προεδρία, τις θητείες του ως κυβερνήτης Μασαχουσέτης, για τους μετανάστες γονείς του, την ακαδημαϊκή του καθηγεσία στο Πανεπιστήμιο, την πορεία της χώρας σήμερα υπό την Προεδρία του κ. Τραμπ .
Ζήτησε συγνώμη από τον δημοσιογράφο Brian MacQuarrie, που τον επισκέφθηκε στο σπίτι του, στο Μπρούκλαϊν Μασαχουσέτης, στο οποίο ζει με την σύζυγό του Κίττυ επί 60 χρόνια, που δεν σηκώθηκε από την πολυθρόνα να τον υποδεχθεί, αλλά έκτεινε το χέρι του και τον υποδέχθηκε μ’ ένα πλατό χαμόγελο. Ο κ. Δουκάκης άγει το 91ο έτος της ηλικίας του.
«Συγγνώμη που δεν είμαι λίγο πιο φιλόξενος,» είπε ο Δουκάκης με δυνατή, εγκάρδια φωνή. Αλλά στα 91 του χρόνια, κάποιες μέρες είναι καλύτερες από άλλες, πρόσθεσε με έναν αδιόρατο μορφασμό.
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τη χώρα, είπε, καθώς οι επιπτώσεις των αρχικών πολιτικών κινήσεων του Προέδρου Τραμπ — περικοπές στον προϋπολογισμό, απότομοι δασμοί, τεταμένες συμμαχίες — αντηχούν σε όλο το έθνος και τον κόσμο. «Νομίζω ότι η Μασαχουσέτη θα είναι εντάξει, αλλά η υπόλοιπη χώρα…», είπε, αφήνοντας τη φωνή του να σβήσει στη μέση της φράσης.
Ο κ. Δουκάκης δεν κινείται πλέον με την ίδια ευκολία, αναρρώνει από μια μικρή ιατρική επέμβαση και οι πολιτικές του μάχες είναι πια μνήμες. «Ήμουν τυχερός ως κυβερνήτης,» είπε ο κ. Δουκάκης για το λεγόμενο “Θαύμα της Μασαχουσέτης”, μια οικονομική ανάκαμψη της δεκαετίας του 1980 που τον έφερε μια ανάσα από την προεδρία. «Κατάφερα να προσελκύσω εξαιρετικούς ανθρώπους να εργαστούν για την πολιτεία».
Ο Δουκάκης κέρδισε την πρώτη του θητεία ως κυβερνήτης το 1974, κληρονομώντας ένα δημοσιονομικό έλλειμμα που διογκώθηκε στα 500 εκατομμύρια δολάρια και διψήφια ανεργία. Παρόλο που περιόρισε το έλλειμμα, ο συνδυασμός περικοπών και φορολογικών αυξήσεων συνέβαλε στην ήττα του από τον Έντουαρντ Τζ. Κινγκ στις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών το 1978. Όμως, ο Δουκάκης επανήλθε και ανέκτησε το αξίωμα του κυβερνήτη το 1982 και το 1986, κερδίζοντας εθνικούς επαίνους για τη δυναμική οικονομία της πολιτείας και εξασφαλίζοντας το χρίσμα των Δημοκρατικών για την προεδρία το 1988.
«Δεν είμαι σίγουρος αν ήταν θαύμα, αλλά αυτό συνέβη,» είπε για την τεχνολογική άνθηση της πολιτείας. «Δεν ήμουν μόνο εγώ, αλλά πολλοί καλοί άνθρωποι που έκαναν τεράστια διαφορά. Σήμερα, νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε πως είναι πιθανώς μια από τις καλύτερα διοικούμενες πολιτείες. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι».
Αν ο Μάικλ Δουκάκης βασανίζεται από επίμονα απωθημένα, δεν φάνηκαν κατά τη διάρκεια μιας εκτενούς, ωριαίας συζήτησης. Ούτε καν για τις προεδρικές εκλογές του 1988, τις οποίες έχασε καθοριστικά από τον αντιπρόεδρο Τζορτζ Μπους, σε μια εκστρατεία που κάποτε ηγείτο με διψήφιο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Ρεπουμπλικανικές διαφημίσεις που τον παρουσίαζαν ως επιεική απέναντι στο έγκλημα, καθώς και μια αμφιλεγόμενη εμφάνισή του σε τηλεμαχία, προηγήθηκαν της ήττας του.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΙΤΡΟΕΦ
Μία από αυτές τις διαφημίσεις ανέδειξε την υπόθεση του κρατούμενου στη Μασαχουσέτη, Γουίλι Χόρτον, ενός μαύρου άνδρα που είχε καταδικαστεί για φόνο, αφέθηκε ελεύθερος με άδεια και επιτέθηκε σε ένα λευκό ζευγάρι στο σπίτι τους στο Μέριλαντ, ενώ ο Δουκάκης ήταν κυβερνήτης. Σε ένα τηλεοπτικό προεκλογική αψιμαχία, ο Δουκάκης έδωσε μια χλιαρή, αποστασιοποιημένη απάντηση στο ερώτημα αν θα υποστήριζε τη θανατική ποινή αν η σύζυγός του είχε βιαστεί και δολοφονηθεί. Επανέλαβε την αντίθεσή του στη θανατική ποινή, χωρίς καν να αναφέρει το όνομα της Κίττυ.
«Έγινε, έχασα, και δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω», είπε ο Δουκάκης για τις εκλογές. «Ήμουν ευλογημένος με μια υπέροχη σύζυγο, θαυμάσια παιδιά και μια σπουδαία ζωή. Λοιπόν, δεν έγινα πρόεδρος, αλλά έτσι είναι τα πράγματα.»
Αν ο Δουκάκης είναι σήμερα ένα λιοντάρι του χειμώνα που κινείται αργά, περνώντας μεγάλο μέρος του χρόνου του διαβάζοντας εφημερίδες, παραμένει ένα λιοντάρι με αιχμηρές απόψεις. Σε μια συνομιλία με τον φίλο του Σκοτ Κέρμαν, συγγραφέα μιας επερχόμενης βιογραφίας του, ο Δουκάκης περιέγραψε τον Τραμπ ως διεφθαρμένο και ανίκανο, με τη δυνατότητα να προκαλέσει ζημιά τόσο εσωτερικά όσο και διεθνώς.
Ωστόσο, έσπευσε να επισημάνει ότι ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές, και οι εκλογές έχουν συνέπειες.
«Ελπίζω πως αυτή είναι απλώς μια φάση, και ελπίζω ότι μέχρι να τελειώσει η θητεία αυτού του τύπου, ο κόσμος θα καταλάβει τη διαφορά,» είπε ο Δουκάκης, εκφράζοντας επίσης την απορία του για την πορεία της πρώην αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις στην κούρσα. «Φαινόταν να τα πηγαίνει καλά και να βρίσκει ανταπόκριση. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, έχασε, και ο άλλος κέρδισε. Ελπίζω να είμαι ακόμα εδώ όταν φύγει».
Για τον Δουκάκη, η πολιτική δεν είναι ποτέ μακριά. Παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην πολιτειακή και εθνική κυβέρνηση και είπε ότι περιστασιακά δέχεται τηλεφωνήματα για να συζητήσει πολιτικές προτάσεις. Αυτό το ενδιαφέρον συνδέεται με μια ζωή αφιερωμένη στη δημόσια υπηρεσία, όπως είπε, κάτι που του ενστάλαξαν οι Έλληνες μετανάστες γονείς του. Η επιτυχία τους και η αγάπη τους για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας από τους λόγους που ο ίδιος έχει τόσο υψηλή εκτίμηση για τους μετανάστες και τις συνεισφορές τους, και επικρίνει όσους επιχειρούν να τους δαιμονοποιήσουν.
«Ο πατέρας μου ήταν 16 και η μητέρα μου 9 όταν ήρθαν εδώ. Όχι μόνο αυτοί, αλλά οι μετανάστες γενικά, πώς τα καταφέρνουν;» είπε ο Δουκάκης, κουνώντας το κεφάλι του, σημειώνοντας πως ο πατέρας του αποφοίτησε από το Bates College και τη Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ενώ η μητέρα του έλαβε τιμητικές διακρίσεις Phi Beta Kappa στο Bates.
«Οι μετανάστες εξακολουθούν να το κάνουν, και το κάνουν κάθε μέρα. Και οι νέοι επίσης, τόσοι πολλοί από αυτούς. Οι γονείς τους ήρθαν εδώ και έκαναν σπουδαία πράγματα, και τώρα τα παιδιά κάνουν αξιοσημείωτα πράγματα,» πρόσθεσε.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ “Ε.Κ.’/ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΜΟΥΚΟΣ
Ο Δουκάκης επέστρεφε ξανά και ξανά στις αναμνήσεις της παιδικής του ηλικίας, της οικογένειάς του και του Μπρούκλαϊν. Η Κίττυ, 88 ετών, κοιμόταν στο διπλανό δωμάτιο καθώς μιλούσε, και ο Δουκάκης φωτίστηκε όταν θυμήθηκε την πρώτη τους συνάντηση, ενώ έτρεχε στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1951, ως τελειόφοιτος λυκείου. Η Κίττυ, τότε πρωτοετής στο Μπρούκλαϊν, έδινε νερό στους δρομείς καθώς περνούσαν από την Beacon Street.
«Έτσι γνώρισα τη μελλοντική μου σύζυγο,» είπε ο Δουκάκης, γελώντας με τη μνήμη. «Μου έδωσε ένα ποτήρι νερό».
Μετά την πολιτική του καριέρα, ο Δουκάκης δίδαξε για πολλά χρόνια στο Northeastern University, κοντά στο σημείο όπου ο πατέρας του είχε ιατρείο στην Huntington Avenue για περισσότερα από πενήντα χρόνια.
Όταν ρωτήθηκε για την πολιτική του κληρονομιά, ο Δουκάκης σταμάτησε και κοίταξε μακριά πριν απαντήσει.
«Πιθανώς, ή τουλάχιστον ελπίζω, να είναι το ότι άφησα ένα παράδειγμα για τους νέους,» είπε. «Ιδιαίτερα για εκείνους των οποίων οι γονείς ήρθαν εδώ ως μετανάστες, και οι οποίοι έκαναν μια μικρή συνεισφορά στην κοινότητά τους και στη χώρα τους.»
Πηγή: www.ekirikas.com