Και πως να μην είναι αφού ηγείται εδώ και 14 μήνες ενός πραγματικού πολυεθνικού κολοσσού, της Costco, της τρίτης μεγαλύτερης εταιρείας λιανικού εμπορίου. Με έσοδα το 2023, πάνω από 250 δισ. δολάρια, δηλαδή πάνω-κάτω περίπου το ελληνικό ΑΕΠ. Και με 333.000 υπαλλήλους στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο.
Ο άνθρωπος αυτός λοιπόν, ο 60χρονος Ρον Βάχρις, διευθύνων σύμβουλος της Costco, όρθωσε ανάστημα στον νέο πλανητάρχη, κάνοντας τον έξω φρενών. Καθώς, αμφισβήτησε εν τοις πράγμασιν μια κορυφαία επιλογή του, από τα βασικά συστατικά της κυβερνητικής πολιτικής της νέας θητείας του Τραμπ: την κατάργηση των προγραμμάτων DEI, δηλαδή όλων εκείνων των ρυθμίσεων που υποστηρίζουν και υπηρετούν τον σεβασμό της διαφορετικότητας-ποικιλομορφίας (Diversity), καθώς και της διασφάλισης της δικαιοσύνης-ισότητας (Equity) και της ένταξης-συμπερίληψης (Inclusion) για όλους τους πολίτες, αδιακρίτως χαρακτηριστικών φύλου, χρώματος, φυλής, καταγωγής, θρησκείας, εθνικότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού, αναπηρίας κ.ο.κ., με όρους ίσων ευκαιριών και δικαιοσύνης.
Και αφορά όλες τις σχέσεις των πολιτών με το αμερικανικό κράτος, τον στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, Ένοπλες Δυνάμεις, Πανεπιστήμια, Σχολεία, Ιδρύματα και μη κερδοσκοπικούς Οργανισμούς, αλλά ακόμα και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Προσλήψεις εργαζομένων, δικαιώματα και υποχρεώσεις στους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης και στο δημόσιο κ.α.
Η εφαρμογή των πολιτικών DEI στηρίχτηκε σε ένα εκτελεστικό διάταγμα που εξέδωσε ο πρώην πρόεδρος Μπάιντεν κατά τη θητεία του, για την αντιμετώπιση όλων των παραπάνω ανισοτήτων. Ήταν ευρεία απαίτηση τότε, με ένα μεγάλο κοινωνικό ρεύμα να απαιτεί θεσμοθετημένες και επίσημα πολιτικές ισότητας και δικαιοσύνης, και το οποίο πυροδοτήθηκε μετά την αποτρόπαιη δολοφονία του 46χρονου Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς στη Μινεάπολις της Μινεσότα, στις 25 Μαΐου 2020, δηλαδή επί της πρώτης θητείας Τραμπ. Προς τα τέλη όμως της θητείας Μπάιντεν, αναπτύχθηκε και ένα ευρύ αντι-κίνημα, με πρωταγωνιστές υπερσυντηρητικούς ακτιβιστές και στελέχη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, που κατηγόρησαν τις πολιτικές DEI ως ρατσιστικές επειδή, όπως ισχυρίζονται, θεσμοθετούν διακρίσεις κατά των πλειοψηφιών.
Θεωρίες που ασπάστηκε φυσικά και ο Τραμπ. Η κατάργησή τους ήταν βασική προεκλογική δέσμευσή του και αποτέλεσε ένα από τα «καυτά μέτωπα» της εσωτερικής ατζέντας στη σύγκρουσή του με τη Χάρις, υπό τον γενικότερο τίτλο «ναι ή όχι στη woke ατζέντα». Σταυροφόρος της κατάργησής τους, -ποιος άλλος;- ο Έλον Μασκ.
Το 4ο διάταγμα που υπέγραψε ο Τραμπ
Το πόσο άλλωστε πραγματικά ενδιέφερε τον Τραμπ το θέμα, αποδείχτηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Όταν αμέσως μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, στο Καπιτώλιο, κατευθύνθηκε στο Λευκό Οίκο και άρχισε να υπογράφει ασταμάτητα σε ζωντανή παγκόσμια μετάδοση, το ένα μετά το άλλο τα πιο επείγοντα και καίρια εκτελεστικά διατάγματα, εγκαινιάζοντας θεαματικά την δεύτερη τετραετία του.
Ο «Τερματισμός ριζοσπαστικών και σπάταλων κυβερνητικών προγραμμάτων και προτιμήσεων DEI» ήταν το τέταρτο στη σειρά διάταγμα, από τα 26 που υπέγραψε εκείνο το απόγευμα. Διατάσσοντας την εξάλειψη των προγραμμάτων DEI, εντός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ενώ επίσης απείλησε με τιμωρία ιδιωτικές οντότητες, όπως δημόσιες εταιρείες, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και πανεπιστήμια, που τα χρησιμοποιούν.
Το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ επέβαλλε στις ομοσπονδιακές κυβερνητικές υπηρεσίες να μην εξετάζουν πλέον την ποικιλομορφία στις προσλήψεις και τα προγράμματα εκπαίδευσης εργαζομένων, όπως και την εξάλειψη των γραφείων και θέσεων «περιβαλλοντικής δικαιοσύνης» σε ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Όπως είναι φανερό, η δικαιοδοσία του διατάγματος αφορά το δημόσιο. Για τις ιδιωτικές εταιρείες η συμμόρφωση είναι μεν προαιρετική, αλλά υπάρχει και η μέθοδος των «συστάσεων» μέχρι και των ιταμών απειλών. Ακόμη και δημόσια, πόσο μάλλον παρασκηνιακά.
Τα 19+1 τελεσίγραφα
Η συνέχεια ήταν θυελλώδης. Αμέσως μετά, η Γενική Εισαγγελέας Παμ Μπόντι εξέδωσε υπόμνημα προς το προσωπικό του Υπουργείου Δικαιοσύνης δηλώνοντας ότι «θα διερευνήσει, θα εξαλείψει και θα τιμωρήσει τις παράνομες προτιμήσεις DEI» σε ιδιωτικές εταιρείες και πανεπιστήμια που λαμβάνουν ομοσπονδιακά κεφάλαια. Προέτρεψε δε το προσωπικό να επιβάλει τους ομοσπονδιακούς νόμους για τα πολιτικά δικαιώματα για να πιέσει τις ιδιωτικές εταιρείες να ανακαλέσουν τα δικά τους προγράμματα DEI.
Τα πράγματα όμως, δεν εξελίσσονται όπως επιθυμούσε ο Τραμπ. Όχι για τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες του δημοσίου και τις Πολιτείες όπου υπάρχει κυβερνήτης Ρεπουμπλικάνος, όπου η κατάργηση των DEI ήταν άμεση και ολοκληρωτική. Στις ιδιωτικές επιχειρήσεις όμως, υπάρχει μεν μια μεγάλη ομάδα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ευθυγραμμίστηκε πλήρως ή μερικά με την απαίτηση Τραμπ, ωστόσο μια άλλη επίσης ευάριθμη μερίδα, ακόμη και παγκόσμιων κολοσσών, αρνείται σθεναρά να αλλάξει τις πολιτικές της.
Πρώτη των πρώτων, μεταξύ αυτών, η Costco, με τον Ρον Βάχρις να προκαλεί την οργή του Λευκού Οίκου, βεβαίως και του Μασκ, καθώς όχι μόνο περιφρονεί την επιθυμία του Προέδρου, αλλά ούτε κάμπτεται από τις πιέσεις που του ασκούνται παντί τρόπω. Στέλνοντας έτσι, το «μήνυμα» και σε άλλους επιχειρηματικούς κολοσσούς, ότι στις πολιτικές που θα ακολουθούν και ιδίως στα θέματα εργασιακών σχέσεων και κοινωνικής συμπεριφοράς, δεν ανέχονται κυβερνητικές παρεμβάσεις.
Πιέσεις που έφτασαν στο σημείο οι Γενικοί Εισαγγελείς 19 Πολιτειών που οι Κυβερνήτες τους έχουν εκλεγεί με τη σημαία του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, με επικεφαλής εκείνους της Αϊόβα κα του Κάνσας, να απευθύνουν επιστολή-τελεσίγραφο στον Βάχρις, απειλώντας τον ίδιο και την εταιρεία με βαρύτατες κυρώσεις, αν δεν συμμορφωθεί με την κεντρική κατεύθυνση κατάργησης των προγραμμάτων DEI. Στις πανομοιότυπες επιστολές τους μάλιστα, του γράφουν μεταξύ άλλων ότι «αν και το σύνθημα της Costco είναι “κάνε το σωστό”, φαίνεται ότι η εταιρεία σας κάνει το λάθος πράγμα. Προσκολλάται στις πολιτικές της DEI που τα δικαστήρια και οι επιχειρήσεις έχουν απορρίψει ως παράνομες». Και του υποδεικνύουν ότι «η Costco θα πρέπει να αντιμετωπίζει κάθε άτομο ισότιμα και με βάση την αξία του, αντί να βασίζεται σε διχαστικές και μεροληπτικές πρακτικές DEI».
«Όχι» με 98% των μετόχων
Ο Βάχρις βέβαια, δεν λειτουργεί στο κενό. Ούτε μόνος του αποφάσισε την πολιτική της Costco. Από τις πρώτες ημέρες μετά την εκλογή Τραμπ, τον περασμένο Νοέμβριο, εμφανίστηκαν οι πρώτοι «πρόθυμοι» για επανεξέταση (βλέπε κατάργηση) των πολιτικών DEI, μέτοχοι της εταιρείας του, ακτιβιστές του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Δημόσιας Πολιτικής (NCPRP), μια συντηρητικής «δεξαμενής σκέψης» με έδρα την Ουάσιγκτον, που κινήθηκε με την ίδια τακτική σε πάρα πολλές μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτοί, την επομένη κιόλας, της έκδοσης του σχετικού εκτελεστικού διατάγματος, 21 Ιανουαρίου, ζήτησαν να συγκληθεί Γενική Συνέλευση των μετόχων της Costco ώστε να επιληφθεί του θέματος. Το ίδιο έπραξαν και σε άλλες μεγάλες εταιρείες.
Ο Ελληνοαμερικανός CEO «σήκωσε το γάντι» αμέσως. Συνεννοήθηκε πρώτα με τους, -διόλου τυχαίους-, μεγαλομετόχους της Costco, ήτοι τις BlackRock και Vanguard, οι οποίοι, που προς οδυνηρή έκπληξη των Τραμπ-Μασκ, του έδωσαν το πράσινο φως να συνεχίσει η εταιρεία τις πολιτικές DEI ως έχουν. Συγκάλεσε αμέσως μετά, τη Συνέλευση των μετόχων, οι οποίοι έστειλαν «στον κάλαθο των αχρήστων» την πρόταση των μκρομετόχων, που ζητούσαν από τη διοίκηση να υποβάλει έκθεση σχετικά με τους κινδύνους διατήρησης της ποικιλομορφίας και των πρωτοβουλιών ενσωμάτωσης. «Είναι μια κακόπιστη προσπάθεια να υπονομεύσει τις πρωτοβουλίες της DEI. Δεν χρειάζεται αλλαγή σε αυτές, συνεχίζουμε όπως έχουμε χαράξει», είπε πάνω από το 98% των μετόχων.
Ο Λίντσεϊ Στιούαρτ, διευθυντής έρευνας και πολιτικής διαχείρισης της Morningstar Sustainalytics, σχολίασε ότι το αποτέλεσμα στην Costco «υποδηλώνει ότι ακόμα κι αν το πολιτικό περιβάλλον για την ένταξη στον εργασιακό χώρο αλλάζει, η χαμηλή τάση των επενδυτών να υποστηρίζουν ψηφίσματα κατά της DEI παραμένει μέχρι στιγμής αμετάβλητη». Η δε ανακοίνωση της εταιρείας είχε και μια βαριά μομφή κατά του NCPRP: «Η ευρύτερη πραγματική ατζέντα του δεν είναι η μείωση του κινδύνου για την εταιρεία μας, αλλά η κατάργηση των πρωτοβουλιών διαφορετικότητας».
Η στάση των άλλων κολοσσών
Την ίδια ώρα, και ενώ εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, όπως οι Google, Amazon, Meta, επίσης οι Walmart, Target, McDonalds και ορισμένες τράπεζες της Wall Street, τροποποίησαν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Τραμπ τις πολιτικές DEI που είχαν υιοθετήσει. σε κοινή γραμμή με την Costco βρίσκονται άλλοι κολοσσοί, όπως η Apple, η τελευταία μεγάλη εταιρεία που απέρριψε (με 97% των μετόχων της) παρόμοια πρόταση μικρομετόχων της που συντάχθηκε από το NCPPR. Ανάλογη στάση τηρούν η Microsoft, η JP Morgan Chase, η Delta Air Lines, η κορυφαία εταιρεία παγωτού Ben & Jerry’s και πολλές μικρότερες.
Μετά πάντως αυτές τις ανακατατάξεις που χώρισαν τις εταιρείες σε δυο ομάδες, ανάλογα με την στάση τους στα προγράμματα DEI, ο ανταγωνισμός μεταξύ των κολοσσών λιανικής οξύνθηκε ακόμα περισσότερο, καθώς επενδύουν πλέον σε διαφορετικά καταναλωτικά κοινά. Αυτό φάνηκε με ιδιαίτερη έμφαση, στις 28 Φεβρουαρίου, όταν πολλές οργανώσεις κάλεσαν τους καταναλωτές σε πανεθνικό μποϊκοτάζ κατά των λιανοπωλητών που εγκατέλειψαν τις πολιτικές DEI. Σύμφωνα με στοιχεία του Forbes, η Target παρουσίασε πτώση 9% στην επισκεψιμότητα στον ιστό της την ημέρα του μποϊκοτάζ, η Walmart πτώση επίσης κατά 5%, απεναντίας η Costco σημείωσε 22% αύξηση, από 2,4 εκατομμύρια σε 2,9 εκατ. επισκέπτες.
Η «ταυτότητα» της Costco
Ποια όμως είναι η Costco και ποιος είναι αυτός ο περίφημος Ελληνοαμερικανός CEO της, Ρον Βάχρις; Η μόλις 42 ετών «ηλικίας» αμερικανική εταιρία λιανικού εμπορίου συνιστά έναν πολυεθνικό κολοσσό, καθώς απλώνεται σε δεκάδες χώρες, με 890 αποθήκες/καταστήματα, λειτουργώντας κυρίως με το σύστημα των μελών/συνδρομητών, ο αριθμός των οποίων υπερβαίνει πλέον τα 130 εκατομμύρια. Τα έσοδά της πέρυσι έφτασαν στα 254,453 δισ. δολάρια.
Είναι η τρίτη μεγαλύτερη παγκοσμίως εταιρεία λιανικών πωλήσεων, πίσω μόνο από τις Walmart και Target Corporation, στο νο12 στο Fortune-500. Έχει ένα τριπλό σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: πρώτο, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, δεύτερο οι εκπτωτικές τιμές και τρίτο η κύρια λειτουργία της βασίζεται στο σύστημα των συνδρομών. Και με 333.000 εργαζομένους, των οποίων ηγείται ο ελληνικής καταγωγής ικανότατος μάνατζερ.
Η Costco ανήκει κυρίως σε θεσμικούς επενδυτές, οι οποίοι κατέχουν πάνω από το 70% των μετοχών. Οι μεγαλύτεροι μέτοχοι είναι οι Vanguard Group (9,10%) και BlackRock (6,90%). Στους υπόλοιπους περιλαμβάνονται οι State Street Corp, Fmr Llc, Morgan Stanley, Geode Capital Management, Llc, Invesco Qqq Trust, Series 1, και Bank Of America Corp/de/.
Από το κλαρκ στην κορυφή
Ο Βάχρις ανέλαβε καθήκοντα προέδρου και CEO της Costco τον Ιανουάριο του 2024, έχοντας περάσει προηγουμένως, επί συναπτά 28 χρόνια, από όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας. Ξεκινώντας ως… εποχικός οδηγός περονοφόρου στην εταιρεία, ενώ παράλληλα σπούδαζε διοίκηση επιχειρήσεων στο Glendale Community College της Αριζόνα, ανέβηκε όλα τα σκαλιά προς την κορυφή. Τα τελευταία χρόνια ήταν εντυπωσιακά. Το 2016, ο τότε διευθύνων σύμβουλος Γκρεγκ Γιέλινεκ του ζήτησε να αναλάβει εκτελεστικός αντιπρόεδρος με αρμοδιότητα την προώθηση πωλήσεων. Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του 2022, έγινε πρόεδρος και COO, σηματοδοτώντας τα σχέδια διαδοχής της εταιρείας, που «σφραγίστηκε» από την Πρωτοχρονιά του 2024.
Πρόκειται για την επιτομή της τεχνοκρατικής ιδιοφυΐας, εργατικότητας, επιμονής, αλλά και τεράστιας σεμνότητας. «Σε όλη την εταιρεία, υπάρχουν πολλοί σαν εμένα. Αλλά υπάρχει μόνο μία θέση Διευθύνοντος Συμβούλου, οπότε έτυχε να είμαι σε αυτήν» είπε πρόσφατα. Έτυχε; Οι μέτοχοι της Costco μάλλον σκέφτονται διαφορετικά για να τον ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα στελέχη της εταιρείας, δόγμα της οποίας είναι η έσωθεν ανάδειξη των ηγετών της.
Επί της ουσίας, πρόκειται για μια κουλτούρα ανάδειξης στελεχών, από τα οποία προκύπτουν και οι μελλοντικοί ηγέτες που θα αναλάβουν τα κορυφαία διοικητικά πόστα της Costco και η οποία τηρείται ευλαβικά. Ο Βάχρις πιστεύει, -αρωγός και η προσωπική του εμπειρία-, ότι τα μελλοντικά εκτελεστικά στελέχη της Costco εργάζονται επί του παρόντος στις αποθήκες και τα γραφεία της. Και θα γίνουν οι αυριανοί επιτελείς της, καθώς οι σημερινοί αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου τους για την εκπαίδευση των νεότερων. Όχι μόνο στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, αλλά κυρίως στις ίδιες τις αποθήκες, με επιτόπου επισκέψεις, με τον ίδιο να πρωτοστατεί σε αυτές.
Όπως τα φορτία που σήκωσε ως οδηγός του κλαρκ, ο Βάχρις σταδιακά ανέβηκε στην εταιρεία με βάση την προθυμία του να μάθει, να αναπτυχθεί και να εργαστεί σκληρά. «Δεν είμαι η εξαίρεση. Πραγματικά δεν είμαι. Το παν εδώ, είναι να γίνεται η δουλειά, σωστά από τους υπαλλήλους, τα μέλη, τους προμηθευτές και τους μετόχους, καθώς η εταιρεία ακολουθεί την απλά διατυπωμένη αποστολή της: “Να παρέχουμε συνεχώς στα μέλη μας ποιοτικά αγαθά και υπηρεσίες στις χαμηλότερες δυνατές τιμές”». Είναι μια φόρμουλα βασική και επιτυχημένη, στην οποία συμφωνεί και η Wall Street, με τη μετοχή της Costco επί Βάχρις να φτάνει σε τιμές ρεκόρ, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 220% σε διάστημα πέντε ετών.
Γιατί το «ναι» στα προγράμματα DEI
Στην ετήσια έκθεσή της η Costco ανέφερε ότι συνεχίζει να εστιάζει στη διαφορετικότητα μέσω της ένταξης, της ανάπτυξης εργαζομένων, της συμμετοχής της κοινότητας και της ποικιλομορφίας των προμηθευτών. Εξηγώντας ο Βάχρις γιατί αυτά είναι τόσο σημαντικά για την εταιρεία του, αρκέστηκε να επισημάνει ότι «η Costco έχει μια πολύ διαφορετική βάση εργαζομένων, όπως και μια πολύ διαφορετική βάση μελών. Επομένως, και η ομάδα διαχείρισης της εταιρείας πρέπει να είναι τέτοια ώστε να κατανοεί αυτούς τους διαφορετικούς τρόπους λειτουργίας της, με βάση τις ανάγκες των μελών μας και των εργαζομένων μας. Η διαφορετικότητα σε εμάς τους ίδιους, αποδίδει πολύ καλά για να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες διαφορετικών ανθρώπων από διαφορετικούς πολιτισμούς». Αλλά και ο ίδιος δεν θέλει να περιστοιχίζεται από ανθρώπους ίδιους με αυτόν. Θέλει να έχει διαφορετικές απόψεις, στελέχη που βλέπουν τα πράγματα από τη δική του σκοπιά.
Οι αποδοχές-μαμούθ
Ο Ρον Βάχρις εργάζεται σε ένα γραφείο στον 9ο όροφο των κεντρικών της Costco, απλά λίγο μεγαλύτερο από εκείνα των συναδέλφων του. Αγαπημένο του σημείο στο νέο κτίριο, σε μια πόλη μόλις 40.000 κατοίκων, το Issaquah, στην περιοχή του Σιάτλ στην Πολιτεία Ουάσιγκτον, η καφετέρια του ισογείου, όπου συναναστρέφεται με τους υπαλλήλους. Γεννήθηκε στο Στέιτεν Άιλαντ της Νέας Υόρκης και μετακόμισε στην Αριζόνα ως έφηβος. Μαζί με την 58χρονη σύζυγό του, Κιμ, έχουν δύο αγόρια, 37 και 33 ετών, μια κόρη, 26 και μια εγγονή.
Για φέτος θα λάβει ένα συνολικό πακέτο αποζημίωσης (μισθός και μπόνους μετοχών) ύψους 12,5 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την τελευταία δήλωση πληρεξουσίου της εταιρείας που κατατέθηκε στην SEC. Οι CEO των δυο βασικών ανταγωνιστικών εταιρειών, Νταγκ ΜακΜίλλον της Walmart και Μπράιαν Κορνέλ της Target, πέρυσι έλαβαν πολύ περισσότερα, 25,3 εκατ. και 17,6 εκατ. αντίστοιχα.
www.newmoney.gr
Πηγή: www.protothema.gr