Θερμοκήπια Smart Greenhouses: Το μέλλον της ελληνικής γεωργίας

Το μέλλον του πρωτογενούς τομέα και η αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του συζητήθηκαν εκτενώς στην ημερίδα «Θερμοκήπια Smart Greenhouses: Το μέλλον της ελληνικής γεωργίας», που διοργάνωσε την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025, στο πλαίσιο της Zootechnia, η Ένωση Κατασκευαστών Γεωργικών Μηχανημάτων Ελλάδος (ΕΚΑΓΕΜ), με την ευγενική χορηγία της Πειραιώς και της εταιρείας «Πλαστικά Κρήτης ΑΕ».

Την έναρξη της εκδήλωσης πραγματοποίησε η πρόεδρος της Ένωσης, Δήμητρα Εμμανουηλίδου, η οποία ανέφερε ότι η ΕΚΑΓΕΜ εκπροσωπεί 150 κατασκευαστές γεωργικών και κτηνοτροφικών μηχανημάτων από όλες τις περιφέρειες της χώρας. Είπε, επίσης, ότι η ημερίδα αυτή είχε ως στόχο να ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών με τη συμβολή των εμπλεκόμενων φορέων. Κλείνοντας, εστίασε στις επενδυτικές ευκαιρίες για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους από προγράμματα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Πριν από την έναρξη της εκδήλωσης, χαιρετισμό απηύθυνε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύσης Σταμενίτης, λέγοντας ότι «το υπουργείο εφαρμόζει ένα πρόγραμμα αναβάθμισης των θερμοκηπίων, εστιάζοντας στην τεχνολογική καινοτομία». Όπως ο ίδιος υποστήριξε, «οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες θα συμβάλουν σημαντικά στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας και θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η δήλωση του Παναγιώτη Χατζηνικολάου, αντιπροέδρου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ο οποίος δήλωσε ότι «υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορούμε να αξιοποιήσουμε, ώστε να ενισχύσουμε τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες». Ανέφερε, ακόμη, ότι ο οργανισμός ανταποκρίθηκε στις προτάσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης σε θέματα εκπαίδευσης, καθώς και σε επιστημονικά ζητήματα και τεχνολογικές εφαρμογές.

Αναγκαιότητα οι συνεργασίες φορέων

Ο Νίκος Κατσούλας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με ειδίκευση στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, υποστήριξε ότι «για να μπορέσουν να εξελιχθούν τα θερμοκήπια στην Ελλάδα, πρέπει να συμφωνήσουμε ότι η θερμοκηπιακή παραγωγή είναι σημαντική για τη χώρα. Για να μπορέσει, όμως, να εξελιχθεί αυτή η προοπτική, θα πρέπει να συνεργαστούν διάφοροι τομείς και κλάδοι, ώστε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί».

Επεσήμανε, επίσης, την αναγκαιότητα καταγραφής της υπάρχουσας τεχνολογικής κατάστασης των θερμοκηπίων, τον σχεδιασμό ενός οδικού χάρτη για βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο και, το βασικότερο από όλα, τη χάραξη μιας πολιτικής σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Αναφερόμενος σε τεχνικά θέματα, υποστήριξε ότι οι υδροπονικές καλλιέργειες υπερτερούν σε σχέση με τις κλασικές καλλιέργειες του εδάφους, διότι έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν καλύτερα τα θρεπτικά στοιχεία και το νερό, με αποτέλεσμα να έχουμε λιγότερες εισροές και παράλληλα σημαντική προστασία του περιβάλλοντος.

Τράπεζα Πειραιώς: Στόχος η αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας

Για τις δυνατότητες χρηματοδοτικής στήριξης και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών από την Τράπεζα Πειραιώς μίλησε εκτενώς ο διευθυντής του Κέντρου Αριστείας Αγροδιατροφής, Θανάσης Δεδούσης, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά: «Η Πειραιώς παραμένει σταθερή στη στρατηγική της ολιστικής στήριξης του αγροδιατροφικού τομέα. Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ενεργά τους αγρότες και τους επιχειρηματίες που θα προχωρήσουν σε βιώσιμες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των θερμοκηπίων τους ή για τη δημιουργία νέων σύγχρονων εγκαταστάσεων. Στόχος μας παραμένει ένας βιώσιμος και ανταγωνιστικός τομέας σήμερα και αύριο, με αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και διασφάλιση της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων, της αειφόρου παραγωγής και του αγροτικού εισοδήματος». 

Σημαντικός ο ρόλος των συνεταιρισμών

Στην αναγκαιότητα συνεργασίας σύγχρονων συλλογικών σχημάτων, με στόχο την εμπορία των προϊόντων θερμοκηπιακών καλλιεργειών στις αγορές του εξωτερικού, αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Χρήστος Γιαννακάκης. «Θα πρέπει το εγχείρημα της χρηματοδότησης θερμοκηπιακών καλλιεργειών να τεθεί σε νέα βάση, ώστε να είμαστε καλύτερα οργανωμένοι για να μπούμε σε μεγαλύτερες αγορές του εξωτερικού».

Πρόγραμμα ενισχύσεων

Η ενίσχυση των επενδύσεων σε θερμοκήπια αποτελεί μια κεντρική κυβερνητική επιλογή, σύμφωνα με τον Ευθύμιο Τσιατούρα, προϊστάμενο Μονάδας Επενδύσεων ΥΠΑΑ&Τ. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η καλλιέργεια σε θερμοκήπια, μέσω της βελτιστοποίησης των συνθηκών και της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων, εξασφαλίζει αυξημένη σταθερότητα στην παραγωγή και στα κέρδη, καθιστώντας τη μια οικονομικά αποδοτική επιλογή για τους καλλιεργητές.

Παράλληλα, παρουσίασε το πρόγραμμα ενισχύσεων, σύμφωνα με το οποίο προβλέπεται δημόσια δαπάνη σε επίπεδο χώρας, η οποία θα κατανεμηθεί ανά περιφέρεια. Μετά, όμως, από αξιολόγηση, θα γίνει ανακατανομή μεταξύ των περιφερειών. Είπε, επίσης, ότι «ανά επενδυτικό σχέδιο, το ύψος κυμαίνεται από 30.000 έως 1.000.000 ανά φυσικό πρόσωπο». Επιλέξιμα είναι τα εξής:

• Ανέγερση, επέκταση και εκσυγχρονισμός προσπελάσιμων στεγάστρων, δηλαδή θερμοκηπίων, κλειστών θαλάμων καλλιέργειας μανιταριών, δικτυοκηπίων και εγκαταστάσεων φυτικής παραγωγής τύπου υψηλού τοίχου.
• Ο εξοπλισμός που ενσωματώνεται στις επιλέξιμες κατασκευές, όπως υδροπονικά συστήματα, συστήματα θέρμανσης και ψύξης, συστήματα σκίασης, αυτοματισμοί, φίλτρα, συστήματα διαχείρισης αποβλήτων κ.ά.
• Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του νερού, προβλέπονται ομβροδεξαμενές κάθε είδους, υπό την προϋπόθεση ότι η πλήρωσή τους γίνεται με τα όμβρια ύδατα απορροής των εγκαταστάσεων της εκμετάλλευσης.